Հայաստանում թվային փոխակերպումը թափ է հավաքում, և արհեստական բանականության տեխնոլոգիաներն առաջատար դեր են կատարում։ Ահա հենց այստեղ է, որ նոր ներդրված ISO/IEC 42001:2023 ստանդարտն իր դերը կատարում։
Ի՞նչ է ISO/IEC 42001:2023-ը:
ISO/IEC 42001:2023-ը նախատեսված է օգնելու կազմակերպություններին ներդնել, պահպանել և շարունակաբար բարելավել արհեստական բանականության կառավարման համակարգը: Այն տրամադրում է ուղեցույցներ արհեստական բանականության հետ կապված ռիսկերի կառավարման, էթիկական օգտագործման ապահովման և ԱԲ գործողություններում թափանցիկության խթանման համար:
Ինչո՞ւ պետք է ձեռնարկատերերը հետաքրքրվեն:
· Ստանդարտն օգնում է բացահայտել և կառավարել արհեստական բանականության ներդրման հետ կապված ռիսկերը:
· Կբարձրացնի վստահելիությունը հաճախորդների, գործընկերների և ներդրողների շրջանում:
· Կտա մրցակցային առավելություն.
Ստանդարտի հիմնական բաղադրիչները
ա) Արհեստական բանականության քաղաքականություն. Սահմանել հստակ ԱԲ քաղաքականություն՝ համապատասխանեցված ձեր բիզնես նպատակներին:
բ) Ռիսկերի կառավարում. Ներդրել գործընթացներ՝ արհեստական բանականության հետ կապված ռիսկերը բացահայտելու, գնահատելու և մեղմելու համար:
գ) Էթիկական նկատառումներ. Մշակել ուղեցույցներ արհեստական բանականության էթիկական օգտագործման համար՝ անդրադառնալով այնպիսի խնդիրների, ինչպիսիք են կողմնակալությունը և արդարությունը:
դ) Տվյալների կառավարում. Սահմանել կանոններ արհեստական բանականության համակարգերում տվյալների հավաքագրման, պահպանման և օգտագործման համար:
ե) Թափանցիկություն. Ստեղծել մեխանիզմներ՝ շահագրգիռ կողմերին արհեստական բանականության որոշումների կայացման գործընթացները բացատրելու համար:
զ) Շարունակական բարելավում. Կանոնավոր կերպով վերանայել և թարմացնել արհեստական բանականության համակարգը՝ հիմնվելով արդյունքների և հետադարձ կապի վրա:
ISO/IEC 42001:2023-ը առաջարկում է արժեքավոր ճանապարհային քարտեզ: Չնայած ստանդարտին համապատասխանելը կամավոր է, դրա սկզբունքները կարող են զգալիորեն նպաստել բիզնեսներին, որպեսզի արհեստական բանականության համակարգերը լինեն ոչ միայն նորարար, այլև թափանցիկ, հաշվետու և էթիկական։
Աշխարհում, որտեղ արհեստական բանականությունը հաճախ հանդիպում է թերահավատության, այս ստանդարտին հետևելը կարող է հաճախորդներին և շահառուներին վստահեցնել, որ տվյալ կազմակերպության արհեստական բանականության գործունեությունը համապատասխանում է համաշխարհային չափանիշներին։ Սա հատկապես կարևոր է այն հայկական գործարարների համար, որոնք ձգտում են ընդլայնել իրենց գործունեությունը միջազգային շուկաներում, որտեղ վստահությունն ու համապատասխանությունը վճռորոշ են։
Պատկերացրեք մի Հայաստան, որտեղ արհեստական բանականության կողմից առաջնորդվող նորարարությունները ոչ միայն առաջատար են, այլ նաև էթիկապես ընդունելի և համաշխարհային ճանաչում ունեցող։ Այս ստանդարտի կիրառումը կարևոր քայլ է դեպի այդ տեսլականը։ Բացի այդ, այն Հայաստանին կարող է դարձնել տարածաշրջանում արհեստական բանականության կառավարման առաջնորդ՝ ներգրավելով միջազգային բիզնես համագործակցություններ և ներդրումներ։
